عراق در كشاكش مذهب و قوميت‌گرايي

قبل از سال 2003 ، عراق به دليل فضاي عرب خود ، علي رغم زمينه هاي اجتماعي و مذهبي خود ، در چرخشي از قوميت شديد حركت مي كرد ، كه اكثريت حاشيه را ضعيف كرد.

ديدگاه هاي ملي گرايانه پان عربي از سال 1924 با تشكيل سلطنت فيصل اول پادشاه عراق گسترش يافته است ، تا جايي كه اكثريت شيعه اين كشور از شركت در حاكميت ملي عراق منع شده اند. بيش از 3 ميليون شيعه عراقي به دليل تبعيضات ناعادلانه و افكار افراطي رژيم در عراق ، از سال 1924 تا 2003 ، بيش از هشت دهه مجبور به فرار از عراق شدند.

حتي اين ديدگاه در زمان حكومت عثماني در عراق و تا سال 1916 وجود داشت كه عثماني ها شورش اعراب را سرنگون كردند ، اما اختلافات مذهبي و فرقه اي در زمان حكومت عثماني در عراق كاملاً پر رنگ بود.

پس از سرنگوني عثماني ها ، دولت عراق تحت نظارت فيصل اول ، پادشاه وقت عراق ، تحت نظارت باقي مانده عناصر عثماني كه به جامعه عراق نفوذ كرده بودند ، ادامه يافت. عثماني ها در تقسيم قبيله بين شيعه و سني چنان زيركانه عمل كردند كه شيعيان پس از شكست تحقيرآميز عثماني ها در جنگ جهاني اول سالها نتوانستند مقام هاي كليدي را در دولت هاي عراق داشته باشند.

اخراج محمد مهدي جواهري ، نوه زرگري مشهور توسط وزير آموزش و پرورش وقت عراق ، خليل الحصاري ، نمونه بارز تبعيض مذهبي و قومي شيعيان عراق بود. در سال 1926 ، هنگامي كه محمد مهدي الجواهري در آن زمان معلم مدارس عراق بود ، پس از سفر به تهران ، تحت تأثير فضاي اجتماعي و زيبايي تهران قرار گرفت و شعري در وصف ايران سرود.

پس از انتشار اين شعر زيبا در روزنامه هاي عراق در آن زمان ، محمد مهدي جواهيري وزير آموزش و پرورش عثماني با دستور ساتا الحصاري و اجازه آموزش به زبان عراقي از وزارت آموزش و پرورش بركنار شد. مدارس لغو شده اند. اكنون كه عراق پس از سرنگوني حزب فاشيست بعث در مدار درست قرار گرفته و هويت افراد بر اساس قوميت عرب كاهش يافته است ، كشورهاي عربي بار ديگر در تلاشند اين موضع ضد ديني را در عراق بازگردانند.

دو كشور ورشكسته اردن و مصر كه پيش از سرنگوني رژيم صدام در سال 2003 بيشترين سود را از درآمدهاي نفتي عراق مي بردند ، اكنون در آستانه بهره برداري از مناطق عظيم نفتي عراق قرار دارند. ديدار اخير عبدالفتاح السيسي رئيس جمهور مصر ، عبدالله دوم پادشاه اردن و مصطفي الكاظمي نخست وزير عراق در بغداد ، سومين نشست از اين نظر طي دو سال گذشته ، نشان مي دهد كه اردن و مصر به دنبال تشكيل يك بلوك اقتصادي با عراق هستند. و جدا شد .. كشور از ايران آمد.

هدف مصر و اردن ايجاد يك بازار مشترك با عراق به نام “خاور جديد” است تا تجارت اقتصادي بين اين سه كشور را به 5 ميليارد دلار در سال برساند. در اصطلاح پروژه تبادل اقتصادي جديد شرق ، مصر براي ارسال نيروي كار و ارسال برق به عراق وارد مي شود ، در حالي كه عراق با ساخت يك خط لوله انتقال نفت از اين كشور به بندر عقبه اردن ، نفت صادر مي كند.

هدف اين طرح كه قطعاً ايالات متحده از آن پشت سر مي گذارد ، كاهش نفوذ اقتصادي چين و ايران در عراق و جلوگيري از تشكيل يك بلوك اقتصادي با مشاركت ايران ، عراق ، سوريه و لبنان است. بنابراين ، ديدار رهبران اردن ، عراق و مصر در بغداد علاوه بر اهداف اقتصادي ، تعيين نقش تأثيرگذار عربي به عراق است ، به شرط آنكه اين كشور از دايره اعتقادات خارج شود و وارد حلقه اعراب شود. ملي گرايي

اگرچه اوضاع عراق بازگشت به مواضع قبل از 2003 نيست ، اما ايالات متحده و برخي كشورهاي عربي سخت تلاش مي كنند تا با ايجاد فرهنگ و جريان عليه احزاب نزديك به ايران ، مردم عراق را نسبت به دين بي تفاوت كنند. فعاليت دهها شبكه عربي با هدف هدف قرار دادن جوانان عراقي فقط در چارچوب سياست حذف دين از جامعه عراق صورت مي گيرد كه در آن نقش عربستان سعودي ، امارات ، مصر و اردن برجسته است.

310311